Ostatnie wpisy

Flatpak – podstawy

14 kwietnia, 2022 9:30 am

Opublikowane przez: odziom

O Flatpaku słów kilka

Oprócz wspomnianego w poprzednich rozdziałach dnf warto wspomnieć o przyszłościowej alternatywie dla tradycyjnych menedżerów pakietów.

Flatpak – opracowany w ramach projektu freedesktop.org – jest narzędziem do wdrażania oprogramowania i zarządzania pakietami w systemie Linux. Pakiety Flatpak są „uniwersalne”, gdyż proces ich dostarczania i aktualizacji nie wymaga tworzenia paczek i ich testów dla każdej dystrybucji z osobna. Aplikacje Flatpak wymagają nadanych uprawnień, aby przykładowo móc korzystać z urządzeń Bluetooth, dźwięku, sieci, etc.. Użytkownik systemu ma pełną kontrolę nad instalowanymi pakietami i w każdej chwili może dodawać lub ograniczać uprawnienia. Środowisko sandbox pozwala uruchamiać je niezależnie od reszty systemu.

Flatpak w Fedora

Flatpak w dystrybucji Fedora jest domyślnie instalowany w systemie. Domyślnie aplikacje dostarczane są z repozytorium „Fedora Flatpaks”.

Flathub – największa baza oprogramowania Flatpak

„Fedora Flatpaks” mimo wspaniałego założenia dostarczania oprogramowania w bezinwazyjny sposób nie zachwyca ilością dostępnych aplikacji. Dobrym pomysłem jest dodanie repozytorium Flathub.

Istnieją dwie gałęzie repozytorium Flathub – stable i beta. Oba repozytoria uzupełniają się, więc w przypadku chęci posiadania oprogramowania z gałęzi beta warto również dodać gałąź stable.

Flathub Stable dodasz przy pomocy komendy:

flatpak remote-add --if-not-exists flathub https://flathub.org/repo/flathub.flatpakrepo

Flathub Beta dodasz przy pomocy komendy:

flatpak remote-add --if-not-exists flathub-beta https://flathub.org/beta-repo/flathub-beta.flatpakrepo

Podstawy obsługi Flatpak

Zarządzanie oprogramowaniem odbywa się przy pomocy menedżera oprogramowania zależnego od zainstalowanego środowiska graficznego – w Gnome będzie to Gnome Software, w KDE będzie to Discover (Odkrywca) – lub z terminala przy pomocy komendy flatpak.

Jako że instalacja oprogramowania przez graficzny interfejs ogranicza się do wyszukania programu i kliknięcia przycisku „Zainstaluj” pozwoliłem sobie pominąć ten sposób, aby skupić się na wierszu poleceń.

Aby wyszukać pakiet w repozytoriach Flatpak użyj polecenia:

flatpak search <fraza>

W wyniku wyszukiwania pojawi się lista pakietów z wyszukiwaną frazą.

W tabeli istotne są kolumny Identyfikator programu oraz Repozytoria

Aby zainstalować program użyj polecenia:

flatpak install <repozytorium> <identyfikator.programu>

Przykład poniżej dla programu PPSSPP:

flatpak install flathub org.ppsspp.PPSSPP

Po wpisaniu komendy system zapyta o dokonanie zmian – odpowiadamy twierdząco i czekamy na zainstalowanie oprogramowania.

Zainstalowane oprogramowanie możesz uruchomić tradycyjnie z menu środowiska graficznego lub z terminala. Jednak uruchamianie oprogramowania Flatpak w terminalu wygląda nieco inaczej. Aby uruchomić program należy znać identyfikator programu i wykonać komendę według schematu poniżej:

flatpak run <identyfikator.programu>

Dla przykładu:

flatpak run org.ppsspp.PPSSPP

Jeśli nie pamiętasz co masz zainstalowane w systemie jako Flatpak możesz skorzystać z wyświetlenia listy za pomocą komendy:

flatpak list --app

Znajdziesz tu między innymi identyfikator programu, który będzie potrzebny przy uruchamianiu aplikacji.

Aby usunąć program skorzystaj z komendy:

flatpak uninstall <identyfikator.programu>

Aby zaktualizować oprogramowanie skorzystaj z komendy:

flatpak update

lub dla pojedynczego programu

flatpak update <identyfikator.programu>

Szczegóły o oprogramowaniu otrzymasz wpisując komendę:

flatpak info <identyfikator.programu>

dnf – dodatkowe repozytoria

14 kwietnia, 2022 9:29 am

Opublikowane przez: odziom

W tym rozdziale znajdziesz opcjonalne repozytoria dla oprogramowania niedostępnego w oficjalnym repozytorium i RPM Fusion.

Opera

sudo tee /etc/yum.repos.d/opera.repo <<RPMREPO
[opera]
name=Opera packages
type=rpm-md
baseurl=https://rpm.opera.com/rpm
gpgcheck=1
gpgkey=https://rpm.opera.com/rpmrepo.key
enabled=1
RPMREPO

Instalacja wersji stabilnej:

sudo dnf install opera-stable

Instalacja wersji deweloperskiej:

sudo dnf install opera-developer

Microsoft Edge

Zaimportuj klucz:

sudo rpm --import https://packages.microsoft.com/keys/microsoft.asc

Dodaj repozytorium:

sudo dnf config-manager --add-repo https://packages.microsoft.com/yumrepos/edge

Zaktualizuj repozytoria:

sudo dnf update

Zainstaluj przeglądarkę – dostępna jest w trzech wersjach:

a) wersja stabilna

sudo dnf install microsoft-edge-stable

b) wersja beta

sudo dnf install microsoft-edge-beta

c) wersja deweloperska

sudo dnf install microsoft-edge-dev

Microsoft Teams

Zaimportuj klucz:

sudo rpm --import https://packages.microsoft.com/keys/microsoft.asc

Dodaj repozytorium:

sudo tee /etc/yum.repos.d/ms-teams.repo << 'EOL'
[teams]
name=teams
baseurl=https://packages.microsoft.com/yumrepos/ms-teams
enabled=1
gpgcheck=1
gpgkey=https://packages.microsoft.com/keys/microsoft.asc
EOL

Zaktualizuj repozytoria:

sudo dnf update

Zainstaluj Teams:

sudo dnf install teams

Microsoft Visual Studio Code

Zaimportuj klucz:

sudo rpm --import https://packages.microsoft.com/keys/microsoft.asc

Dodaj repozytorium:

sudo sh -c 'echo -e "[code]\nname=Visual Studio Code\nbaseurl=https://packages.microsoft.com/yumrepos/vscode\nenabled=1\ngpgcheck=1\ngpgkey=https://packages.microsoft.com/keys/microsoft.asc" > /etc/yum.repos.d/vscode.repo'

Zaktualizuj repozytoria:

sudo dnf update

Zainstaluj Visual Studio Code:

sudo dnf install code

Microsoft Skype

Dodaj repozytorium:

sudo curl -o /etc/yum.repos.d/skype-stable.repo https://repo.skype.com/rpm/stable/skype-stable.repo

Zainstaluj Skype for Linux:

sudo dnf install skypeforlinux

Neofetch

14 kwietnia, 2022 1:48 am

Opublikowane przez: odziom

Czym jest Neofetch

Neofetch jest oprogramowaniem, które wyświetla informacje o systemie i sprzęcie w interpretacji graficznej i tekstowej.

Instalacja Neofetch

Instalacja oprogramowania Neofetch ogranicza się do wpisania jednej komendy:

sudo dnf install neofetch

Uruchomienie Neofetch

Neofetch można uruchomić jednorazowo wpisując w terminalu komendę:

neofetch

Jeśli jest zapotrzebowanie na uruchomienie jej każdorazowo przy włączeniu terminala należy dopisać do pliku .bashrc lub .zshrc lub innego podobnego linię:

neofetch

i zapisać plik po dokonaniu zmian.

Fetchcord

14 kwietnia, 2022 1:47 am

Opublikowane przez: odziom

Czym jest Fetchcord?

Fetchcord jest dodatkowym oprogramowaniem dla systemu Linux pozwalającym wyswietlać informacje o systemie w aplikacji Discord jako status.

Jak zainstalować Fetchcord?

Przed instalacją należy upewnić się, czy są zainstalowane Python i PIP.

Następnie, aby zainstalować Fetchcord wykonujemy komendę:

pip3 install fetchcord

Po zainstalowaniu można uruchomić aplikację w domyślnej konfiguracji wpisując komendę:

fetchcord

Jeśli komenda fetchcord nie zadziała to najprawdopodobniej należy dopisać ścieżkę uruchomieniową do zmiennej systemowej PATH. W tym celu należy uruchomić plik .bashrc lub .zshrc lub inny w zależności od posiadanej powłoki i dopisać w nim linijkę:

export PATH="$HOME/.local/bin:$PATH"

Po dodaniu wpisu zapisujemy plik i restartujemy terminal. Komenda fetchord powinna wykonać się bez problemów.

Uruchamianie Fetchcord jako usługa systemowa

Istnieje możliwość, aby uruchomić Fetchcord jako usługę systemową. W tym celu należy wykonać kilka komend. Na początek należy pozwolić na zainstalowanie pliku usługi dla konkretnego użytkownika posługując się komendą:

fetchcord --install

Komenda ta spowoduje utworzenie linku symbolicznego (w systemie Windows można porówać to ze skrótem do pliku).

Następnie usługę należy uruchomić przy pomocy komendy:

systemctl --user enable --now fetchcord

Jeśli wszystko jest w porządku to w statusie Discorda powinny się pojawiać domyślnie naprzemiennie informacje o systemie i sprzęcie. W przypadku problemów należy wyedytować plik usługi:

~/.local/share/systemd/user/fetchcord.service

W nim edytujemy linię ExecStart w sekcji [Service] na ścieżkę bezwzględną do aplikacji fetchcord. Przykładowy wpis będzie wyglądał jak w opisanej sekcji poniżej:

[Service]
Environment=PYTHONUNBUFFERED=1
ExecStart=/home/<nazwa_uzytkownika>/.local/bin/fetchcord --nohardware --noshell --nohost --noconfig --time 60 -p
Restart=always
RestartSec=10

Po podmianie wpisu ponawiamy próbę uruchomienia usługi Fetchcord opisaną wcześniej.

Zmienne programu Fetchcord

Działanie programu Fetchcord można modyfikować do własnych potrzeb. W tym celu należy wykorzystać zmienne, które dopisujemy do komendy uruchomieniowej programu lub w linii ExecStart usługi.

Lista możliwych opcji znajduje się poniżej:

--nodistro - pominiecie informacji o dystrybucji

--nohardware - pominiecie informacji o sprzęcie

--noshell - pominiecie informacji o terminalu i używanej powłoce systemowej

--nohost - pominiecie informacji o hoście

--time, -t, - ustawia czas rotacji opisów

--pause-cycle - dodaje dodatkową pauzę, przerywa działanie Fetchcorda (opcja przydatna, gdy chcemy wyświelać również inne statusy z aplikacji lub gier komputerowych)

Dodatkowo można użyć opcji:

--update - aktualizuję bazę sprzętu

--debug - debuguje Fetchcord

--memtype - określa jednostkę dla pamięci RAM (MB lub GB)

Plik konfiguracyjny programu Fetchcord

Fetchcord można skonfigurować, aby wyświetlał znacznie więcej informacji niż domyślnie – na przykład temperatury podzespołów lub dłuższe nazwy sprzętu i znacznie więcej. W tym celu należy wyedytować plik:

~/.config/neofetch/config.conf

Opcji konfiguracji jest bardzo dużo, wszystkie są opisane w komentarzach tego pliku.

Wyłączenie SELinux

14 kwietnia, 2022 1:47 am

Opublikowane przez: odziom

W związku z problemami z QEMU/KVM oraz VirtualBox na kernelach xanmod oraz liquorix należy wyłączyć Security-Enhanced Linux (SELinux). Aby tego dokonać należy uruchomić w edytorze tekstowym z uprawnieniami administratora plik jak poniżej:

sudo nano /etc/sysconfig/selinux

W pliku odnajdujemy linię:

SELINUX=enforcing

i zmienamy jej wartość na:

SELINUX=disabled

Po zmianach należy uruchomić ponownie system.

Po restarcie można sprawdzić status SELinux komendą:

sestatus

zsh

14 kwietnia, 2022 1:46 am

Opublikowane przez: odziom

zsh jest jedną z wielu powłók systemowych nadającą się do interaktywnej pracy z systemem, jak również do wykonywania skryptów.

Instalacja zsh

Aby zainstalować powłokę zsh należy użyć komendy:

sudo dnf install zsh util-linux-user

Po zainstalowaniu zsh należy ustawić go jako główną powłokę systemową:

chsh -s $(which zsh)

Po zmianie powłoki należy się wylogować i zalogować ponownie do swojego konta lub uruchomić ponownie system.

oh-my-zsh

W celu ułatwienia konfiguracji powłoki zsh i rozszerzenia funkcjonalności warto zainstalować oh-my-zsh.

Zalety oh-my-zsh:

• około 300 dostępnych pluginów
• ponad 140 motywów
• automatyczna, niezależna od systemu aktualizacja oh-my-zsh

Przed rozpoczęciem instalacji upewnij się, że masz zainstalowany pakiet git – jeśli go nie masz zainstaluj komendą:

sudo dnf install git

Instalacja oh-my-zsh przy pomocy skyptu:

sh -c "$(curl -fsSL https://raw.githubusercontent.com/ohmyzsh/ohmyzsh/master/tools/install.sh)"

Modyfikacja konfiguracji odbywa się przy pomocy pliku .zshrc, który znajduje się w katalogu domowym użytkownika.

UWAGA!

Plik .zshrc jest plikiem ukrytym.

Aby rozpocząć konfigurację pliku wydaj polecenie:

nano ~/.zshrc

Najważniejsze zmienne:

• wybór motywu:

ZSH_THEME="robbyrussell"

Lista motywów dostępna jest tutaj.

• wybór pluginów:

plugins=(git)

Pluginy wypisuje się w nawiasie, każdy oddzielony spacją.

Lista pluginów dostępna jest tutaj.

• automatyczna aktualizacja (bez zapytania)

DISABLE_UPDATE_PROMPT=true

• wyłączenie automatycznych aktualizacji

DISABLE_AUTO_UPDATE=true

W przypadku wyłączenia automatycznych aktualizacji można je wykonać samodzielnie wykonując polecenie

omz update

Więcej informacji o dodatku oh-my-zsh – https://github.com/ohmyzsh/ohmyzsh

Niestandardowy Kernel

14 kwietnia, 2022 1:45 am

Opublikowane przez: odziom

Instalacja niestandardowego kernela w systemie nie jest obowiązkowa. Domyślny zawiera zaimplementowany patch esync, który znacząco zwiększa wydajność w grach. Jeśli jednak potrzebujesz wyższej wydajności, bądź chcesz uruchomić grę, która wymaga dodatkowych patchy, można zainstalować jeden z poniższych.

UWAGA!

Instalujesz na własną odpowiedzialność! Koniecznie zapoznaj się z uwagami przed instalacją kernela w Fedorze!

Dostępne Kernele

kernel-fsync

Zawiera patche:

• esync
• fsync
• futex2
• zen
• OpenRGB (od wersji 5.12.9)

UWAGA!

Kernel-fsync podmienia zainstalowany w systemie domyślny kernel. Jeśli chcesz tego uniknąć zapoznaj się z podpunktem b).

a) Instalacja

dnf copr enable sentry/kernel-fsync
dnf update --refresh

b) Wymuszenie aktualizacji kernel-fsync

Kernel fsync o dziwo posiada taką samą nazwę pakietu, co domyślny kernel w Fedorze. Po dodaniu repozytorium kernel-fsync i aktualizacjach systemu pakiety zaczną się podmieniać wzajemnie, przez co fsync może być niedostępny.

Aby naprawić tą sytuację wystarczy odnaleźć plik /etc/yum.repos.d/fedora-updates.repo i wyedytować jego zawartość.

Po jego otworzeniu, na przykład komendą:

sudo nano /etc/yum.repos.d/fedora-updates.repo

należy dopisać w każdej z sekcji (updates, updates-debuginfo oraz updates-source) opcję:

exclude=kernel*

Po dopisaniu linii – zapisujemy i zamykamy plik.

xanmod

Lista poprawek jakie wnosi kernel xanmod znajduje się tutaj: 
https://copr.fedorainfracloud.org/coprs/rmnscnce/kernel-xanmod/

UWAGA!

Jeśli potrzebujesz obsługi QEMU/KVM należy wyłączyć SELinux. O tym jak wyłączyć znajdziesz w rozdziale Wyłączenie SELinux.

sudo dnf copr enable rmnscnce/kernel-xanmod
sudo dnf install kernel-xanmod-edge kernel-xanmod-edge-headers kernel-xanmod-edge-devel

liquorix

Lista poprawek jakie wnosi kernel liquorix znajduje się tutaj: 
https://copr.fedorainfracloud.org/coprs/rmnscnce/kernel-lqx/

UWAGA!

Jeśli potrzebujesz obsługi QEMU/KVM lub VirtualBox należy wyłączyć SELinux. O tym jak wyłączyć znajdziesz w rozdziale Wyłączenie SELinux.

sudo dnf copr enable rmnscnce/kernel-lqx
sudo dnf in kernel-lqx kernel-lqx-devel kernel-lqx-headers

Repozytorium RPM Fusion

14 kwietnia, 2022 1:44 am

Opublikowane przez: odziom

Domyślnie Fedora, zgodnie z polityką swojego systemu operacyjnego, korzysta z oprogramowania otwartoźródłowego (open-source). Aby móc instalować oprogramowanie / sterowniki o zamkniętym dostępie do kodu źródłowego dodaj repozytorium RPM Fusion.

Wprowadź poniższy kod do terminala, aby zainstalować repozytorium RPM Fusion:

sudo dnf install https://mirrors.rpmfusion.org/free/fedora/rpmfusion-free-release-$(rpm -E %fedora).noarch.rpm https://mirrors.rpmfusion.org/nonfree/fedora/rpmfusion-nonfree-release-$(rpm -E %fedora).noarch.rpm

Po zatwierdzeniu instalacji pakietu możesz użyć nowego repozytorium.

dnf – konfiguracja menedżera pakietów

14 kwietnia, 2022 1:43 am

Opublikowane przez: odziom

Menedżer pakietów dnf może zostać skonfigurowany do własnych preferencji. Dodatkowa konfiguracja pomoże w zoptymalizowaniu pobierania plików i znacznie ułatwi pracę.

Plik konfiguracyjny znajduje się w lokalizacji:

/etc/dnf/dnf.conf

Aby przejść do jego edycji możesz wykorzystać dowolny edytor – uruchomiony z prawami administratora:

sudo nano /etc/dnf/dnf.conf

Poniżej znajdziesz opcje, które warto dodać do pliku konfiguracyjnego:

• Limit instalacji pakietów

installonly_limit=2

• automatyczne usuwanie zależności

clean_requirements_on_remove=True

• domyślne wybór „T” – zatwierdzanie instalacji przyciskiem Enter

defaultyes=True

• optymalizacja pobierania pakietów:

deltarpm=False
metadata_timer_sync=3600
max_parallel_downloads=10
ip_resolve=4

• rezygnacja z instalacji „Słabych zależności” (ang. „Weak dependencies”):

install_weak_deps=False

Po wprowadzeniu zmian pamiętaj o zapisaniu pliku!

dnf – obsługa menedżera pakietów w terminalu

14 kwietnia, 2022 1:43 am

Opublikowane przez: odziom

O dnf słów kilka

Każda dystrybucja systemu Linux posiada menedżer pakietów, który umożliwia instalację oprogramowania z tak zwanych „repozytoriów”. Repozytoria to nic innego jak „zbiór oprogramowania”, który znajduje się na serwerach.

W Fedorze domyślnym menedżerem pakietów, dostępnym na tym systemie jest dnf – nazywany również jako „dandified yum”, gdyż jest następną generacją menedżera pakietów yum istniejącego w Fedorze do wersji 22.

Podstawowa obsługa dnf

Działanie menedżera pakietów dnf opiera się na wydawaniu komend w konsoli. Nie jest to trudne, a poniższa ściąga umożliwi szybkie wdrożenie.

Lista najczęściej używanych komend (jeśli nie jesteś zalogowany na koncie root, a jesteś administratorem – każdą należy poprzedzić komendą sudo):

• wyszukanie oprogramowania

dnf search <fraza/pakiet>

• instalacja oprogramowania

dnf install <nazwa pakietu>

• reinstalacja oprogramowania

dnf reinstall <nazwa pakietu>

• aktualizacja systemu

dnf upgrade

lub

dnf update

• usuwanie oprogramowania (z zależnościami lub bez, w zależności od konfiguracji dnf)

dnf remove <nazwa pakietu>

• usuwanie niepotrzebnych zależności

dnf autoremove

• czyszczenie pamięci podręcznej

dnf clean

• informacje o pakiecie

dnf info <pakiet>